Viervlek (Libellula quadrimaculata)

De viervlek (familie Korenbouten / Libullulidae) is een vooralsnog schaarse soort die vooral binnendijks in toenemende mate wordt gezien. De omvorming van landbouwpolders (via kleiwinning) naar naar natuurontwikkelingsgebieden is hierbij ongetwijfeld van doorslaggevende betekenis. De grote, ondiepe plassen omzoomd door een weelderige vegetatie, vormen een vrij goed biotoop voor de Viervlek. In vrijwel alle natuurontwikkelingsgebieden in de Biesbosch komt de Viervlek in kleine aantallen voor. Ook in de overige polders en buitendijkse gebieden wordt hij waargenomen. Een deel van de waarnemingen zal betrekking hebben op zwervende dieren uit het oosten en zuiden van ons land, waar de Viervlek algemeen voorkomt. Toch plant de soort zich ook in de Biesbosch voor.

In 1999 en 2003 zagen wij een ei-afzettend wijfje in respectievelijk de Otterpolder en in de polder Kwetsieus. In de Otterpolder werden eitejes afgezet in ondiep water van een verlaagde oever. In Kwetsieus werden eitje afgezet in een enkeldiepe poel met een hoofdzakelijk uit kranswier bestaande vegetatie. Opmerkelijk is dat bij poeltjes waar meerdere Viervlekken vlogen en eitjes afzetten, geen Platbuiken werden waargenomen terwijl die in Kwetsieus toch algemeen waren. Diverse keren zagen we ook verse exemplaren, waaronder een exemplaar in Maltha op 16 mei 2002, waarvan een vleugel niet tot ontwikkeling was gekomen. Dit dier vloog niet goed en kon dus onmogelijk van elders afkomstig zijn. Het hoogste aantal (15 stuks) werden buitendijks waargenomen, bij plassen en poelen in het afstervende populierenbos in de Huiswerd in de Sliedrechtse Biesbosch op 28 en 29 mei 2001. Het hoogste binnendijks waargenomen aantal is 9 exemplaren op 1 juni 2003 in Kwetsieus.

Van de Viervlek is bekend dat ze in Europa tot in de eerste decennia van de twintigste eeuw eens in een cyclus van ongeveer tien jaar massaal trekgedrag vertoonden. Indien er grote hoeveelheden uitslopen, volgden ze elkaar en vormden dan grote zwermen die miljoenen exemplaren konden bestaan. Dergelijke trekvluchten komen in West-Europa nauwelijks meer voor, maar in Letland treedt dit verschijnsel nog wel op. In augustus 1995 werden daar in vogelvallen tienduizenden Viervlekken per uur gevangen.



Door: Arno Boesveld en Jacques van der Neut.

© biesbosch.nu / laatste update: 2007-05-22

© biesbosch.nu 2024