Echte valeriaan (Valeriana officinalis L.)
Maximale afmeting:50 - 120 cm.

De plant komt komt in heel Europa voor in vochtige weiden en vooral in de oevers van zoete wateren. Het sterk vertakkende wortelstelsel dient tevens als natuurlijke oeverbeschoeiing. De wortels zijn in de vrije natuur moeilijk te oogsten, zodat voor medicinale doeleinden de plant wordt gekweekt.

De naam Valeriana komt waarschijnlijk van de naam "valere" hetgeen "krachtig" betekent. De Valeriana officinalis is een verzamelsoort die uit verschillende rassen bestaat.

geneeskracht
Valeriaan werkt kalmerend en krampopheffend. In de oudheid stond deze plant al bekend als geneesmiddel. De Romeinen beschreven al de geneeskrachtige werking van de plant. Veel van de vroegere toepassing behoren tot het verleden. Hildegard von Bingen (1098-1179), Duitse benedictijner non en mystica, beschreef de plant in het boek Physica. Hippocrates (460-377 v. Chr.) arts, vader der geneeskunst, en Paracelsus (1493-1541) Zwitsers alchemistisch mystiek medicus, noemden de plant reeds. Galenus (130-210) , na Hippocrates de beroemdste arts der oudheid adviseerde de plant bij duizeligheid en oogklachten. Het is één van de belangrijkste planten in de middeleeuwse kloostertuinen. Het is nog niet duidelijk welke inhoudsstoffen van deze plant de belangrijkste zijn.

De Franse literatuur en het 'Handboek van Geneeskrachtige Kruiden'(Pahlow)schrijven de kalmerende werking van Valeriaan toe aan de synergistische(wederzijds versterkende) werking van de verschillende inhoudsstoffen.

Valeriaan heeft een rustgevende werking. De plant wordt toegepast bij slapeloosheid (met name problemen bij het inslapen) spanning , geïrriteerdheid en nervositeit. Bij psychische functies zoals angst en daaruit voortkomende maag- en darmstoornissen is een tinctuur of een thee ook een uitstekend middel. Het wekt kort maar krachtig. Een thee van Valeriaanwortel werkt ook slijmverdunnend en is daardoor van toepassing bij hoest.
Bij langdurig gebruik of hoge doses kan Valeriaan verslavend werken en hoofdpijn, hartkloppingen, slapeloosheid, opwinding, onrusten en pupilverwijding veroorzaken.

Kinderen jonger dan drie jaar mogen geen middelen van Valeriaan gebruiken.

Bestanddelen
Etherische olie met valepotriaten,valereenzuur, alkaloïden,zetmeel en looistof.

Recepten
Inwendig gebruik
Valeriaanthee bij hartkloppingen en nervositeit.
Doe 10-20 gram gesneden en gedroogde wortel in een halve liter kokend water, laat het mengsel vijf minuten koken en daarna tien minuten trekken. Laat afkoelen en filter het brouwsel. Drink elke dag twee tot vier kopjes.

Valeriaantinctuur bij nervositeit
Neem 100 ml alcohol (70%) en voeg 20 gram gesneden en gedroogde wortels toe. Laat 3-4 weken trekken, daarna zeven. Neem elke dag 2 tot 3 keer 20-30 druppels. Bij moeilijk inslapen de laatste dosis verhogen tot 50 druppels.

Valeriaan houdt van beschutting en een vochtige, humeuze niet te zware bodem. Een volwassen plant kan men delen en zo nieuwe planten kweken. Door zelf te kweken kunnen we de planten in de vrije natuur sparen. Er kan ook gezaaid worden in de herfst en het volgend jaar uitplanten.

Bloeitijd van juni tot augustus.


Overblijvende plant van 50-120 cm hoog met bleekroze bloempjes in schermen. Korte wortelstok met sterk vertakkende wortels. Gele vruchtjes. Gebruikte delen zijn de wortelstok en de wortels. De wortels moeten voorzichtig beneden de 40 graden gedroogd worden alvorens we gebruik kunnen maken van de geneeskrachtige werking.

Valeriaan wordt o.a. toegevoegd aan parfums en als smaakmaker in zoete spijzen en dranken.

© biesbosch.nu

© biesbosch.nu 2024