Aakvlaai
140 hectare, eigendom Staatsbosbeheer. In 1999 is gestart met de aanleg van dit recreatiegebied. In 2002 opengesteld voor recreanten. Het gebied compenseert de afgesloten gebieden in het hart van de Biesbosch.

Aart Eloijenbosch
Sliedrechtse Biesbosch, eigendom Staatsbosbeheer. in 1842 fuseren twee bekadingen waardoor de huidige polder ontstaat. In het kader van de benodigde dijkversterking na de extreem hoge waterstanden van 1993 en 1995 werd in 1996 uit de polder klei gewonnen. Hierbij werd een krekenpatroon aanlegt. Als de omringende kreken weer schoon genoeg zijn zullen de in de polder gegraven kreken weer met het buitenwater worden verbonden.

Anna, de
Polder (anno 1887?), waarop een prachtige boerderij stond. Is opgegaan in het spaarbekken 'Honderd en Dertig'.

Bandijk
Dijk aangelegd tussen Werkendam en de Deeneplaat.

Bassekil
Een eens belangrijke grote kil die stroomde tussen de huidige polders Stededijk en Kort- en Lang-Ambacht. In 1531 werd een poging ondernomen om door paalwerk de kil iets af te dammen. In 1592 werden weer pogingen gedaan om de kil te dichten maar pas in 1727 lukte dit. In 1728/29 en in 1745 brak de dam nog door maar een nieuwe dam bracht de kil uiteindelijk op de knieen. Deze in 1752 aangelegde dam zorgde er voor dat de eens zo machtige kil langzaam dichtslibde om in 1876 (het jaar dat de polders Kort- en Lang Ambacht en Stededijk werden samengevoegd) uiteindelijk te verdwijnen. De reden voor het beteugelen van deze kil was om de verzanding van de Merwede te voorkomen zodat de scheepvaart ongehinderd Dordrecht kon bereiken.

Beneden Merwede
Rivier aan de noordkant van de Sliedrechtse Biesbosch. In 1850 wordt de rivier van kribben voorzien bij Sliedrecht, Papendrecht en Dordrecht.

Benedenste Beversluisplaat
In de registers van de Provincie Noord-Brabant wordt de eendenkooi in 1873 voor het eerst genoemd. Eigenaar is P.Lzn. Kalis. Ook ene Janus Paans is er kooiker geweest, in ieder geval in 1929 en 1930. Vanaf 1958 begint Wim van der Stelt, na jaren als grienduil gewerkt te hebben, als kooiker op de eendenkooi. Wim en zijn vrouw Janske hebben meer dan dertig jaar het huis op de plaat bewoont. Eigenaar van de kooi en omringende gebieden was in die tijd W.Kalis. In goede jaren werden er wel 2000 eenden gevangen. In 1983 komt de kooi in handen van de "Nederlandse vereniging tot bescherming van vogels". Het echtpaar van der Stelt heeft er tot november 1987 gewoond en gewerkt.

Bergsche Veld
Oude naam voor het verdronken gebied van de Groote Waard. Ontstaan na de St. Elisabethsvloed van 1421 gevolgd door een tweede in 1424. Zet er 'Geertruiden' voor en je begrijpt waarom deze naam gekozen is. Geertruidenberg is lange tijd een belangrijk handelscentrum geweest en ligt aan de Brabantse (zuid) oever van de ondergelopen Groote Waard. Door de massale opkomst van biezen in het gebied raakte deze naam waarschijnlijk in onbruik.

Bloedakker
Oude niet langer in gebruik zijnde gebiedsnaam in de Biesbosch. De betekenis van de naam ligt mogelijk in de geografische ligging en de vorm van het perceel wat de afvoer van de producten belemmerden. Het hakhout en riet moest vanaf de hak- en riet 'akkers' ver over land worden vervoerd wat resulteerde in blaren en stuk gelopen voeten. Vandaar de naam bloedakker.

Bovenste Beversluisplaat
In de registers van de Provincie Noord-Brabant wordt in 1864 gewag gemaakt van een eendenkooi. De eerste eigenaar is J. van Haaften. H. Korporaal, beheerd de plaat van 1917 tot 1965.

Broek
Voormalige dorp in de Grote Waard. Heeft de twijfelachtige eer de geschiedenis in te gaan als de plaats waar de dijk van de Grote of Zuid-Hollandse Waard als eerste doorbrak. Hier zou een sluizencomplex gelegen hebben die zorgde voor de afwatering van het steeds verder inklinkende veengebied. 'Binnen de Grote Waard was door enkele eeuwen landbouw op veen de bodem vooral langs de Maas, waar de oudst ontgonnen gronden lagen, belangrijk gedaald. Men kon er het water niet meer kwijt en omdat bij Broek (nabij Strijensas) het getij nu veel sterker geworden was, werd in 1375 een kanaal van de Maas langs Strijen naar Broek gegraven. Daar werd een sluizencomplex aangelegd om het aldus omgeleide water te kunnen lozen'. uit: 'Landschapsgeschiedenis van de Hoekse Waard' K.A.H.W Leenders. Tekst van een voordracht op 27 mei 1999.

Catharinapolder
30 hectare: aankoop door Staatsbosbeheer. Bestemming Ganzen opvang.

Dam van Engeland
Lange stenen strekdam die loopt vanaf de Tongplaat (eiland van Dordrecht) tot bijna aan de Moerdijkbruggen. Wim van Wijk stelt in zijn boek "heden en verleden van zalm en zeeg in de Biesbosch" ...het brede Gat van Kielen werd met een stenen dam beteugeld. (De honderden meters lange dam die begon bij de dijk om de Tongplaat en het eindeloze watervlak van het Hollandsch Diep in voerde, kreeg de begrijpelijke naam 'de dam van Engeland' mee. In augustus 2005 meldde Wim van Wijk ons echter het volgende: in wat nu Polder Zuidpunt is, stond tot voor kort de boerderij Den Engel. Het land van de boer die daar woonde werd het 'Land van Engel' genoemd, ofwel Engeland. Toen er aan zijn land een dam werd 'vastgemaakt' werd dat dus de Dam van Engeland. Dit klinkt iets aannemelijker dan wat ik zelf eerder in het boek 'Heden en verleden...' veronderstelde. Uit: De onherbergzame Biesbosch, Rob Haan e.a. Verse Hoeve (pag. 31) In de luwte van de dam werden meerder platen gevormd. Het eerste deel dat droogviel werd de Slikplaat van de Dam van Engeland genoemd. Vervolgens viel het zogenaamde 'Tweede poldertje' droog en tenslotte ontstond 'Het Derde Land'.

Deeneplaat
De stenen keet (door griendwerkers ook wel 'fantenkeet' genoemd) werd ooit gehuurd door oud hoofdredacteur van de krant 'Het Vrije Volk' en tv-presentator Herman Wigbold. Hij nam er journalisten mee naar toe op te vergaderen over problemen en ze mochten pas van de Deeneplaat af als ze opgelost waren. Kleine zwanen worden in de omgeving van de Biesbosch deenen genoemd. D. Fey zag in februari 1970 regelmatig 100-200 exemplaren bij de Visplaat. Vlak voor de olieramp van december 1970 waren er 210 kleine zwanen in dit gebied maar hiervan is waarschijnlijk 80% door de olie omgekomen. (volgens Lebret 1979).

Derde Land, Het
Drooggevallen gebied achter de Dam van Engeland. De familie Zwartbol heeft het gepacht van Domeinen en er griend op aangeplant. Ook hebben ze er een heuvel aangelegd waar ze een ark (De ark van Zwartbol) op hebben getrokken.

Dortse kil
Door het dichtslibben van het 'Nijen diep',ongeveer 1599, ontstond de Dortse kil. Hierna werd het water tot scheepvaartroute ingericht.

Drie polders
Toen rond 1282 de ringdijk van de Groote Waard gesloten werd omvatte de polder drie gebieden; De Dortse Waard, noordelijk gelegen tussen de rivieren De Merwede en de (oude loop) Maas en de Dubbel; De Tieselenswaard, westelijk gelegen tussen de (oude loop) van Maas en Dubbel; en tenslotte het oude reeds bestaande deel van de Groote Waard, ten zuiden van de (oude loop) Maas. Rivieren in dit gebied waren: Oude Maas: deze doorsneed de Grote Waard van oost naar west en was bovenstrooms afgedamd bij Heusden en benedenstrooms bij Maasdam. Let wel: de ligging van de Oude Maas in de Grote of Zuidhollandse Waard is een geheel andere als die van de huidige Oude Maas die voorlangs Dordrecht loopt. Merwede: noordelijke begrenzing van het gebied. Dubbel: zijtak van de Oude Maas die noordwestelijk richting Dordrecht stroomde. Alm: een welwaterriviertje die ontsprong bij het, oostelijk in de Waard liggende, dorp Giessen. Ze monde iets ten oosten van de Dubbel in de Oude Maas uit. Van deze drie rivieren is met enig giswerk nog wel de vroegere loop te bepalen. Voor andere watertjes geldt dit minder. Donge: afsplitsing van de Oude Maas ter hoogte van Geertruidenberg en Raamsdonk. De Eem; afsplitsing van de Alm ter hoogte van het, verdwenen, Eemkerk. Wiele; afsplitsing van de Oude Maas iets ten oosten van Maasdam, langs het, toenmalige, Wieldrecht tot bijna aan het huidige Lage Zwaluwe. Wede; afsplitsing van de Wiele met uitmonding in het Wijvekeen nabij de toenmalige sluizen van Broek. Ylode en Yle; kreken (?) nabij de sluizen van het zuidwestelijk in de Waard gelegen Broek. Middelt: kreek nabij het voormalige Munsterkerk. Het zuidelijke deel van de Waard viel tot 1796 onder het beheer van de Naussause Domeinraad. Het noordelijke deel onder de graaf van Holland (Karel de vijfde).

Driesen Henippen
Onderdeel van de vroegere grienden van de (voormalige landbouwpolder) 'de Dood'.

Eemsteyn
Voormalig klooster in 1370 gesticht door rijke Dordtse kooplieden. Het lag ongeveer ter hoogte van de polders Krijntjeswei en Stenen muur.

Elft de
(anno 1858?) Oude niet langer in gebruik zijnde poldernaam in de Biesbosch. Deze kleine polder is opgegaan in het Spaarbekken 'Honderdendertig.

Engelbrechtsplekske met platte hoek
Sliedrechtse Biesbosch. In 1830 vind de bekading van de Ronde Hoek en Scharrewaard plaats op het Engelbrechtsplekske. In 1818 omkaad (Ronde Hoek en Scharrewaard?) In 1905 wordt de Platte Hoek omkaad.

© biesbosch.nu 2024