Wanneer en waardoor dacht je voor het eerst
‘ik ga iets met historie
doen’?
Bij de opening van het Biesboschmuseum op de plaats waar het nu zit.
Wanneer dacht je voor het eerst
'ik moet eens iets anders dan historie
gaan doen?'
Op
dat moment wacht mijn familie nog steeds.
Doe je naast je Biesboschwerkzaamheden nog andere
dingen op historische gebied?
Ja,
ik hou me bezig met de geschiedenis van Werkendam in alle vormen, de
familiegeschiedenis en alle andere vragen die me gesteld worden op
historisch gebied.
Ik
heb een database in het genealogische programma Haza-21 waarin de
gegevens van een klein 50.000 mensen zitten die allemaal ooit in
Werkendam of De Werken hebben geleefd tussen 1400 en vandaag. Hun
persoongegevens zijn gekoppeld aan duizenden foto's, documenten en krantenknipsels.
In deze database zitten, ook weer gekoppeld aan de personen, documenten
en foto's, de gegevens van ongeveer 5.000 stukken grond en huizen
in dit gebied tussen 1600-2004. Veel vragen die gesteld worden over dit
gebied kan ik dus vrij makkelijk beantwoorden. Soms stellen mensen
echter een hele simpel uitziende vraag die tot een ware zoektocht gaat
leiden langs vele archieven in het hele land. Ik vrees nog 9 levens
nodig te hebben om al de papieren die in mijn tuinkamer op stapels
liggen netjes op te ruimen en te verwerking in mijn database. Volgens
mijn man en kinderen is de oplossing veel simpeler: een container voor
de deur en een weekend lang de handen uit de mouwen steken. Door mijn
ervaringen met Haza heb ik samen met de makers van dit
programma het nieuw programma RUURD gemaakt. Dit kan gebruikt
worden voor het inventariseren van collecties van bibliotheken,
archieven en musea. Dit slijten we aan musea, archieven en heemkunde
kringen.
|
Ben je na al die jaren niet uitgekeken op
Biesbosch, Biesbosch en nog eens Biesbosch?
Het is heel bijzonder zo als je steeds weer hele nieuwe dingen kunt
vinden, een geschiedenis van bijna 600 jaar laat zich niet uitzoeken in
10 jaar.
Je bent dit jaar met je man en een zeilboot in 10
weken heen en weer naar Rusland gezeild. Al een nieuwe bestemming in
gedachten?
Rusland was heel koud dus gaan we in 2007 zeilend naar het zuiden,
Portugal of daaromtrent maar aankomend jaar gaan we eerst met de
Trans-Siberien express naar Mongolië. Vandaar uit reizen we een paar
dagen later met de Trans Mongoliën express naar Peking. Vanuit Peking
maken we een rondreis door Zuid China en komen via Sjanghai terug naar
huis.
Wat vindt je in het algemeen van de boeken die de
laatste jaren in grote getallen over De Biesbosch worden uitgegeven?
Het is jammer dat het steeds een herhaling van zetten is en er weinig
nieuw onderzoek bij zit.
|
Bestaat er überhaupt nog een hiaat in de kennis over het gebied?
Beslist. De geschiedenis van de bebouwing in de Biesbosch, de rol van
Domeinen in het gebied en het leven van de vaste bewoners zoals de
boeren.
Wat is de grootste onzin die ooit over de
geschiedenis van het gebied hoorde?
Wat wil je eerst horen? De 72 verdronken dorpen en al die doden, de
verklaring van de namen Boerenverdriet, Moordplaat en Dood?
|
|
Wat is de meerwaarde van het documentatiecentrum
voor het museum?
Wil je oppervlakkige kennis over het gebied dan kijk je in het museum,
wil je kennis over het gebied dan zit je in het documentatiecentrum.
Wat is voor jouw het ‘topstuk’ uit de
collectie?
Dat is een moeilijke vraag want er is zo veel moois en bijzonders. We
hebben een paar hele mooie 17e en 18e eeuwse boeken, maar ook
een aantal kaarten waar naar ik eindeloos kan kijken.
|
Veel mensen vinden een archief saai en denken dat je niesend en
proestend in stoffig dozen moet spitten naar documenten die je
uiteindelijk niet toch niet blijkt te kunnen lezen. Hebben ze hierin
gelijk?
Bij ons is dat niet het geval voor wat betreft de stof en het niet
kunnen lezen. Daarvoor zijn onze stukken te jong. Een dag voor nop
zitten zoeken komt natuurlijk wel voor. Ondertussen zijn er dan al
zoveel andere leuke dingen voorbij getrokken dat je je toch niet hebt
verveeld.
Wat voor invloed heeft de komst van internet op
het museum/archief?
Mensen komen misschien wat bewuster naar ons toe omdat ze weten dat ze
iets bij ons kunnen vinden. Het is vaak nog onbekend dat veel musea ook
beschikken over grote bibliotheken en een archief.
|
|
|
Hoe krijg je kinderen in het aanstormende
gedigitaliseerde tijdperk nog geïnteresseerd in historie via een
museum?
Daar ligt een hele uitdaging. Nu proberen we het nog via lesbrieven maar
in de toekomst zullen we daar ook meer met de computer moeten gaan
werken. Gelukkig krijgen we ieder jaar nog heel veel kinderen in het
museum
Als wij in het museum komen lopen daar voor 80% mannen rond. Waar
zijn de vrouwen?
Volgens mij hebben jullie dan een blinde vlek op je gezichtsveld. Ik
denk dat er meer vrouwen dan mannen komen op jaarbasis.
Hoe is het voor jouw als vrouw om in de
mannenwereld van oude grienduilen, stoere natuurbeschermers en
gepensioneerde bestuurders te vertoeven?
Het was even wennen voor de heren. Ze krijgen doorgaans nog steeds
koffie aangeboden door mijn mannelijke collega’s en begrijpen daar
niets van. Er loopt toch ook een vrouw…. Als ik eens alleen ben vragen
ze ook nog steeds 'is er niemand' ?
In het Biesboschmuseum komt historie, cultuur en
natuur bij elkaar.
Is er een rode draad die deze drie disciplines met
elkaar verbindt?
Je kunt ze niet los van elkaar zien. De natuur past zich aan aan de
cultuur en vormen zo samen de historie.
Wat vindt je van het feit dat er nogal wat
(historische) gebouwen in het gebied ten prooi vallen aan ‘Nieuwe
natuur’ en ‘Ruimte voor de rivier’ projecten.
De gebouwen in het gebied zijn niet echt oud of monumentaal anders dan
hun volume. Ze hebben te veel geleden door overstromingen, branden en de
gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. Een ander verhaal is het voor de
bewoners van die gebouwen die hier vaak al generaties wonen. Het zal je
maar gebeuren.
Welke vrouw en welke man zouden er historisch gezien in aanmerking
kunnen komen voor de grootste ‘Biesboscher’ aller tijden en waarom?
Dat is een vraag waarop ik geen zinnig antwoord kan geven. Waar meet je
de “grootsheid”aan af? Is dat iemand die zijn leven heeft gewaagd
voor een ander? Is het een grootgrondbezitter die ontwikkelingen in gang
heeft gezet of de naamloze griendarbeider? Het is appels met peren
vergelijken. Het zouden dan alleen mannen zijn. De geschiedenis van de
vrouw in de Biesbosch in nauwelijks bekend.
In en rond De Biesbosch gaat veel geld om in de
vorm van subsidies. Wordt er voldoende gereserveerd voor de historische
aspecten?
Als ik zie hoe wij in het museum moeten sappelen dan kan ik alleen maar
zeggen dat er weinig rekening gehouden wordt met enige vorm van historie.
Wat moet er absoluut nog gebeuren in het museum?
De P.T.T. hoek. Bij de
herinrichting van het museum in 2002 hebben we een hoekje vrijgehouden
om daar de geschiedenis van de postbestelling te laten zien. Mensen
kunnen zich niet voorstellen wat het is om post te bestellen in een
dergelijk onherbergzaam gebied als de Biesbosch in het verleden was. We
hebben er tijdelijk een paar foto's van de post neer gehangen en een
oude postbestellersfiets neer gezet. Steeds als we denken tijd te
krijgen om daar naar te kijken is er ergens anders in museum
"brand". Misschien als de nieuwe wisselexpositie klaar is...
…en in het documentatiecentrum?
Nog een jaar of tig inventariseren.
Wat moet er zeker niet gebeuren in het museum?
Het gebouw verhuren voor bedrijfsfeestjes.
Zijn we nog een belangrijke vraag vergeten te stellen?
Minstens 7.
|
Tenslotte
nog een aantal keuze vragen
|
Kop in de wind of in een archiefdoos?
In de wind.
Griendwerker of rietsnijder?
Griendwerker
Historische correctheid of een smeuïg
‘broodje aap’?
Historische correctheid.
Boswachter of politieagent
Boswachter.
Aaike Kieboom (griendbaas) of A.B. van Tienhoven
(griendbaron)?
A.B. van Tienhoven.
Eendenkooiker of visser?
Eendenkooiker.
Griendark of griendkeet?
Griendark.
Geertruidenberg of
Dordrecht (in historische opzicht)?
Dordrecht.
Noordwaard of
Zuidwaard?
Noordwaard.
Met kerst zelf uitgebreid koken of uit gaan eten?
Dagen lang zelf in de keuken staan.
Wil je nog ergens op terugkomen?
Ja,
op 'politieagent of boswachter'. Er zijn politieagenten in ons dorp die
zich bezig houden met historie maar de boswachters staan bijna elke dag
op de stoep van het museum. Eigenlijk moet ik ze dus allebei te vriend
houden.
|