Deze column gaat niet over de verdeling van subsidiegelden onder
de vele 'biesboschclubs' en ook niet over het 'haantjesgedrag'
van sommige van hun voorzitters. Het gaat ook niet over het
onvermogen van 'Biesboschprominenten' om samen op te trekken
voor hetzelfde doel en ook niet over de sloop
van weer een historisch object in het gebied, al is dat wel weer
hard nodig.
Nee, deze column gaat over een onderwerp waar een columnist zich
eigenlijk niet mee bezig dient te houden omdat er bij die
honderden, gekozen bestuurders en hun ambtenaren, er tenminste
een paar zouden moeten zijn die dit onderwerp allang op de
politieke agenda hadden moeten plaatsen.
Welke onderwerp?
Het cultuur/historisch perspectief van de rivier de Beneden merwede en het onthutsend weinige wat daarover
wordt gezegd.
Column; Natuurlijke oevers
In het licht van de geschiedenis van Dordrecht en zijn
buitengebieden is het zaak te handelen met de kennis van nu,
maar ook in de geest van onze voorvaderen.
In pakweg 900 jaar maakten zij het Eiland van Dordrecht zoals
het in zijn huidige vorm bestaat. De laatste honderd jaar is er
echter een kaalslag en verarming opgetreden in zowel de
stedelijke als de landschappelijke inrichting van het
getijdengebied waarin we leven.
Er is echter een tegenbeweging waar te nemen die ongebreidelde
sloop en afbraak van waardevolle cultuur/historische en
landschappelijke waarden ter discussie stelt. Dit heeft in een
aantal gevallen geleid tot prachtige projecten waarbij met
respect voor de historische verworvenheden moderne oplossingen worden gerealiseerd.
Grootschalige projecten dienen aan cultuur/historische parameters getoetst te worden,
waarbij we kunnen leren van lessen uit het verleden en de
verworven kennis toepassen in de huidige tijd. Alleen dan kunnen
we kansen benutten en ze met een gerust hart nalaten aan
toekomstige generaties.
Een voorbeeld hiervan is het
creëren/herstellen van natuurlijke oevers aan de Beneden Merwede
en het Wantij ter hoogte van Stadswerven.
Lessen uit het verleden leren ons dat we dit gebied met respect voor het
grillige karakter van de rivier moeten behandelen. Gezien het
rumoer rondom de klimaatsveranderingen en het mede daardoor in
gang gezette ‘Ruimte voor de rivier projecten’ mogen we er
vanuit gaan dat hiervoor inmiddels voldoende aandacht is.
Cultuur/historisch gezien moeten we
echter nog een flinke slag maken. We zouden op zowel de zuid-
als de noordoevers van Stadswerven natuurlijke (voor)oevers
kunnen creëren, zgn. stepstones, waardoor de rivier zijn eigen
karakter kan behouden. Basaltoevers en damwanden maken van de
robuuste Beneden merwede een kanaal en doen geweld aan,
aan het
historisch perspectief van een waterstroom die eeuwenlang de
belangen dienden van het gebied en zijn bewoners.
Natuurlijke
oevers doen recht aan het waterrijke gebied waar Dordrecht zijn
bestaansrecht aan heeft ontleent en wat in de loop der eeuwen de
stad en zijn buitengebieden aanzien en rijkdom heeft gebracht.
Het bovendeel van de rivier, met zijn natuurlijke oevers bewijst
dat het ook anders kan.
Een stad krijgt niet vaak de kans om zo dicht bij zijn
ontstaansbron een gebied opnieuw in te richten. Het is van groot
belang hiermee zeer zorgvuldig om te gaan en niet overhaast
te werk te gaan.
De
verantwoordelijke beleidsmakers zullen moeten beschikken over
ruimtelijk inzicht en kennis van flora en fauna. Ze moeten
cultureel/historisch bewust zijn, kennis hebben van
watermanagement, stedenbouwkundig onderlegt zijn en inzicht
hebben in economische activiteiten versus veilig wonen/werken om
een dergelijk project verantwoord te kunnen opleveren.
Brutale plannen en baanbrekend denken in het licht van al deze
disciplines kunnen het verschil maken. Natuurlijke oevers langs
een, door stedelijke bebouwing gedomineerde rivier, zijn alleen
dan mogelijk.
Henk van de Graaf
Papendrecht nov. 2008
Reageer op dit artikel
Fotos
©
HenkvandeGraaf/www.stockburo.nl |