|
De Grote of
Verdronken Zuid-Hollandse Waard, zoals het gebied heette waarin
nu ondermeer de Biesbosch ligt, was voorheen een
landbouwpolder van formaat.
Aan de noordkant van deze polder, over de rivier de Merwede, lag
een soortgelijke polder; de Alblasserwaard. Zowel de Grote Waard
als de Alblasserwaard werden eeuwenlang geteisterd door het
water waarbij ze soms lange tijd 'drijvend' lagen omdat men geen kans zag de dijken
te dichten.
Waarom is een groot deel van de Grote Waard uiteindelijk
Biesbosch geworden en de Alblasserwaard niet? Daar zijn vele
redenen voor:
1) Zonder Harman Vink van Brandenburg, ambachtsheer van
Alblasserdam en dijkgraaf van de Grote Waard waren de dorpen in de westhoek van de
Alblasserwaard er waarschijnlijk niet geweest en daarmee dus ook niet
het Hollandse werelderfgoed van formaat; de molens van Kinderdijk. Hij was het die de
zwaar geteisterde dijken na de desastreuze overstromingsjaren 1376 - 1378
herstelde daar waar andere het lieten afweten.
2)
Als de strijd tussen de steden Dordrecht en Gorinchem over het
stroombed van de Merwede in het voordeel van Gorinchem was
beslist was de machtige kreek de Bassekil misschien nu de
hoofdstroom geweest en de Merwede verland. Papendrecht en
Sliedrecht zouden tot een buitenwijk van Dordrecht zijn
verworden.
3) Als er geen Hoekse en Kabeljauwse twisten waren geweest en
men daardoor voldoende geld en energie gestoken had in het
herstel van de dijken rond de Grote Waard had misschien bij een
volgende stormvloed of hoog bovenwater de Alblasserwaard ten
onder gegaan en heette ze nu Sliebosch of Papenbosch of
Biesbosch natuurlijk.
Misschien redeneren onze nazaten over 200 a 300 jaar wel precies
hetzelfde; 'als er rond het jaar 2000 niet de 'Ruimte voor de
rivieren' projecten waren geweest hadden wij nu niet in de
Biesbosch kunnen wonen'.
Mijn hypothese is namelijk dat door het verdere inklinken van de
bodem van de Alblasserwaard, de verhoging van de zeespiegel en
de toename van overvloedige regenval de Alblasserwaard
uiteindelijk ten onder zal gaan. Is dat erg, ja natuurlijk maar
we hebben een alternatief.
Een zeer groot deel van de Biesbosch slibt momenteel op. Ga maar
kijken in de voormalige landbouwpolders in de Sliedrechtse
Biesbosch langs de Merwede.
Het is onvoorstelbaar hoe snel daar door de rivier een sliblaag
van decimeters is opgebracht.
Na 1421 is er in 600 jaar tijd door opslibbing in de Biesbosch
en bodemdaling in de Alblasserwaard tussen deze beide gebieden
een hoogteverschil van 6 a 7 meter ontstaan. Over 200 a 300
jaar, als het water ons in de Alblasserwaard tot de lippen
stijgt ligt het maaiveld van de Biesbosch misschien wel 10 meter
hoger en kunnen we met zijn allen verkassen naar de veilige 'hoge
gronden' van de Biesbosch.
Henk van de Graaf
Papendrecht mei 2010
|
