Duizend
bommen en granaten
De natuur in de samenleving
Henk van de Graaf
De
recente commotie over een boerderij in De Biesbosch die Paul
Verhoeven voor zijn nieuwste film 'Zwartboek' wil laten imploderen,
geeft weer eens aan hoe onzorgvuldig natuurorganisaties en media met
dit soort onderwerpen omgaan. De
feiten
Eerst maar even de feiten.
De desbetreffende boerderij is eigendom
van Dienst Landelijk Gebied, verkeerd in slechte staat en staat op de nominatie om te worden
gesloopt. De polder waarin de boerderij staat, (De Hooge Hof) is
eigendom van Staatsbosbeheer. In samenwerking met Deltanatuur gaan
zij deze polder inrichten voor natuur. Naast de boerderij staat
een schuur waarin zich een aantal vleermuizen, een kerkuil en
een bunzing zouden
bevinden. Dit wordt tot op heden echter door niemand uit het gebied
officieel aan ons bevestigd.
De gebouwen staan aan de rand van het
Nationaal Park in een voormalig landbouwgebied.
Het gebied is vooralsnog cultuurlandschap en zeker geen natuurgebied
laat staan een stiltegebied zoals verschillende media suggereerden.
Voor wat betreft de dieren in de schuur:
deze
zullen (indien al aanwezig) bij verstoring vertrekken.
Hun alternatief: duizenden
hectare Biesbosch als leefgebied.
Het kabaal
Het afbreken van boerderijen
gebeurt momenteel regelmatig in en rond De Biesbosch gezien de vele
natuurontwikkelingsplannen en 'Ruimte voor de rivier' projecten. Bij
het afbreken van een boerderij wordt kabaal gemaakt. Fluistershovels
en zonnegeneratoren zijn nog niet uitgevonden en aannemers hebben
haast. Die kijken niet op een klap meer of minder.
Verder wordt er in De Biesbosch
dagelijks nogal wat kabaal gemaakt.
Een kleine greep: Grasmaaiers en kettingzagen op de wandelpaden diep
in het gebied (u zou er anders geen stap meer kunnen zetten), overscherende straaljagers en
minutenlang ronkende 'pleziervliegtuigjes' (soms drie tegelijk), het hakken van
grienden, het aanleggen van oeverbescherming en het uitbaggeren van
kreken en killen met zwaar baggermaterieel.
En
natuurlijk niet te vergeten, de in de zomermaanden oneindige
stroom recreanten die met hun buitenboordmotoren, jetski’s (mag niet
meer maar we doen het lekker toch), rinkelende kratten bier,
gettoblasters en vreugdevuren neerstrijken op de stranden van de
Rietplaat of het Gat van de Kerkesloot. Het kampeerterreintje zonder
status wat fungeert als vrijhaven voor alles wat niet mag in het
Nationaal Park.
Er
lopen veel mensen rond in De Biesbosch met boter op hun hoofd om
maar niet te spreken over de vele natuurorganisaties die om met de
spreekwoordelijke 'kip zonder kop' ineens iets denken te moeten
zeggen over een gebied waarvan ze nauwelijks weten waar het ligt,
laat staan wat er zich afspeelt. Veel media 'papagaaien' dit
vervolgens
na. De snelheid van het reageren gaat blijkbaar de nauwkeurigheid
van het nieuws vooruit.
Maar
hiermee zijn we er nog niet. Eindelijk komt er dan een voorheen
verguisd, maar inmiddels beroemd filmmaker terug naar Nederland om
een film te maken over de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog.
Juist de jaren waarin De Biesbosch een historische rol vervuld
heeft door mannen met heldenmoed. De 'niet bangeriken' die crossings
uitvoerden in wankele bootjes waarin ze Engelse piloten en
informatie over de vijand naar het bevrijde Brabant brachten.
Het beheerst laten imploderen van een
vervallen boerderij in een landbouwpolder en de geringe effecten op
de omgeving staan niet in verhouding tot de waardering voor de rol
van deze mannen in oorlogstijd. De discussie of de natuur daarvoor
een knal en een mogelijke lichtflits kan incasseren is in onze toch
al mechanische kabaalwereld het zout in de pap niet waard.
Cultuur en historie versus
natuur
Historie en cultuur behoort een even zo
belangrijke rol te hebben als de natuur in een ontwikkelde
samenleving als de onze. Men dient in dit kleine land te beseffen
dat de natuur niet een op zichzelf staand gegeven is, maar middenin
de samenleving hoort te staan. Bij de grote (buitenlandse)
natuurgebieden kun je stellen dat de natuur de mens kan missen als
kiespijn, maar in ons aangeharkte landje waar geen kluit al niet op
een schop heeft gelegen en waar er overal menselijke activiteit is
(al was het alleen maar om letterlijk het hoofd boven water te
houden) kan de natuur inmiddels niet zonder de mens.
Daarnaast is
het 'succes Biesbosch' mede te danken aan de cultureel/historische
aspecten die het gebied rijk is. De Biesbosch is niet alleen natuur.
Er ligt ook 600 jaar historie en cultuur en dat is waar de film van
Paul Verhoeven over gaat: historie en cultuur. Aspecten waar in De
Biesbosch toch al niet evenredig voldoende aandacht voor is.
Papagaaien
Er is door de
filmmaatschappij keurig vergunning aangevraagd bij de provincie,
Staatsbosbeheer en de gemeente Werkendam. Dat deze organisaties
verzuimen om hierover een duidelijk comité af te geven, kunt u hen
verwijten. De productiemaatschappij, laat staan de filmer zelf, kan
niets worden verweten. Die vraagt alleen maar of het mogelijk is.
Voor wat ons betreft zijn er geen bezwaren, dat had u al begrepen.
Rest ons nog te zeggen: 'Duizend bommen en granaten', fijn dat u terug
bent, meneer Verhoeven. Excuses voor al het kabaal, maak er wat moois van.
En voor de luie (column)schrijvers onder u nog even dit: laat u
informeren en denk zelf eens goed na voor u begint met papagaaien.
© Henk van de Graaf
Papendrecht, september 2005
Reageer op dit artikel
|