Munt
(Mentha)
Els Wannee
Er zijn diverse soorten munt
waar te nemen. Allen behoren ze tot de lipbloemenfamilie (Labiata)
en bevatten etherische olie.
Akkermunt,
(Mentha arvensis) komt voor
op oevers, tussen riet van stromend en stilstaand water, langs
sloten, vochtige weilanden en akkers. De bloemen in kransen in
de bladoksels.
Watermunt, Mentha aquática,
bloemen in eindstandige bolvormige hoofdjes.
Pepermunt,
(Mentha piperita). De
lilawitte tot paarse bloemen staan in schijnkransen en eivormige
eindaren op kale steeltjes. Officieel een cultuurplant, gekweekt
en verwilderd. |
|
|
De pepermunt zoals wij die kennen
is waarschijnlijk afkomstig uit Engeland en ontstaan in een
onvruchtbare kruising van water-, en groene munt
(mentha spicata).
Standplaats:
Europa (gecultiveerd), India,
China, Japan, Noord- en Zuid- Amerika. Bloeitijd:
juni -
oktober. De vele typen en rassen worden vaak
aangetast door de roestschimmel Puccinia mentha.
Geschiedenis
De naam ‘munt’ is een
verbastering van de Latijnse naam ‘mentha’ en is waarschijnlijk
afgeleid van ‘minthe’ of ‘mintha’. De naam die door Hippocrates aan de klassieke muntsoort werd gegeven, naar de naam
van een nimf, die volgens de legende door de dochter van Zeus in
deze plant veranderd werd. Piperita betekent ‘van de peperplant’ die
naar men vermoed te maken heeft met de pittige smaak van de plant.
De Romeinen wisten al dat de reuk van de munt vrolijk en blij
maakte. Een bosje munt in je jaszak houdt de geest helder. Het is
een bekend gegeven dat men in openbare ruimtes pepermuntolie laat
verdampen, waardoor mensen minder gespannen en agressief reageren.
Inhoudsstoffen:
etherische olie, waaronder menthol en limonenen, looistoffen en
fenolcarbonzuren, ursolzuur en flavonoïden.
Gebruikte
delen:
De bloeiende plant ( bovengrondse delen): vers en/of gedroogd.
Geneeskracht
Waar het medicinale gebruik
oorspronkelijk vandaan komt is moeilijk te zeggen. Welk soort men
gebruikte is nauwelijks meer te achterhalen. Het staat echter vast
dat de geneeskracht reeds bij de oude Egyptenaren (plm. 1500 v.
Christus) bekend was.
In de graven van de oude Egyptenaren zijn bosjes munt gevonden.
De
Grieken kenden reeds de urinedrijvende werking van de plant.
Pepermunt had ook de aandacht van Karel de Grote. Hippocrates was
van mening dat de plant een zinnenprikkelende werking had. Plinius
paste de de plant toe als pijnstiller.
De middeleeuwse kruidboeken melden de heilzame werking op de maag en
de spijsvertering.
Van de krachtige etherische olie, oleum
menthae piperitae, is menthol het belangrijkste bestanddeel. Het
werkt verwarmend, opwekkend en versterkend en stilt krampen en
winderigheid, kalmeert nerveuze maagbezwaren en versterkt de
zenuwen.
Uitwendig wordt de olie op pijnlijke
plaatsen gewreven. Bij hoofdpijn masseert men de slapen met de
etherische olie (denk om de ogen). Sommige mensen kunnen allergisch
reageren als hun huid met pepermuntolie in aanraking komt.
Bij
zenuwpijn masseert men de pijnlijke plek.
Wetenschappelijk bewezen is de
krampopheffende werking van het spijsverteringsstelsel, de
galdrijvende werking en ontstekingsremmend werking.
In de volksgeneeskunde wordt munt
toegepast bij braakneigingen, zwangerschapsmisselijkheid,
verkoudheid, pijnlijke en onregelmatige menstruatie, hoofdpijn,
kiespijn en kramp. Last van vervelende eeuwig koude voeten? Leg wat
gedroogde muntbladeren in je schoenen, het bloed gaat beter stromen
en je voeten worden weer warm.
Toepassingen
Pepermuntthee: Bij spijsverteringsstoornissen, hoofdpijn.
Giet op 20 gram gesneden verse bladeren een kwart liter kokend water
en laat het geheel 10 minuten trekken. Drink elke dag 2-3 kopjes.
Versnipper wat blaadjes, lekker in
vleesgerechten en marinades.
Kauw op de verse blaadjes van de munt tegen onfrisse adem.
Dit is het laatste artikel in de serie 'Het Kruidbosch' van Els
Wannee. Els verhuist naar een andere stad en begint daar een 'nieuw
leven'. Wij wensen haar veel succes en danken haar voor de
waardevolle bijdrage aan het magazine.
Reageer op dit artikel
Tekst Els Wannee
KlaasKanis en JohnvandenHeuvel/www.stockburo.nl
|