Oep d'n aoi of 't stilleke is 't vaak nie om te banke
Hannie Visser-Kieboom
Het
onvervalste Werkendamse dialect wordt steeds minder gehoord, zo
schreef J.C. Visser reeds in 1972. Reden voor Visser om die periode
een lijst met Werkendamse uitdrukkingen en gezegden samen te
stellen.
In zijn voorwoord schrijft hij: “Lang niet steeds is ons dialect
gekuist. Het grootste deel der mannelijke beroepsbevolking van ons
dorp heeft eeuwenlang de werkdagen in een gemeenschap van louter
mannen in keten en arken doorgebracht”. En zo hebben veel dialect
woorden een oorsprong in de Biesbosch.
Eén van die bijzondere Werkendamse
woorden die zo ontstond, is d’n aoi.
Dit is een uiterst primitief gemak, eertijds bij griendketen in de
Biesbosch.
Het zijn twee palen verticaal in de grond geslagen met een
dwarssliet en een rietscherm erom heen. Het woord kan in scherts
door de Biesboschmensen zelf bedacht zijn. Het werd in geen enkele
woordenboek aangetroffen.
Maar ook een woord als turk is typisch Werkendams. Het was de
werkkleding voor griendwerkers, een hemd gemaakt van turksleer.
Verder zijn er woorden als deek, keetbos, klugte, meuzik en meer die
herinneren aan het Biesbosch verleden.
Nadat Visser in 1972 het boekje
samengestelde, verdween het kennelijk in de la. Het werd in elk
geval nooit uitgegeven. In 2004 kwam het bij J. van Oord
tevoorschijn uit de nalatenschap van de broer van Jan C. Visser,
wijlen Andries Visser. Maan van Elzelingen bewerkte de teksten en
maakte er een boekje van, dat de leidraad vormde van het eerste
Werkendamse dictee.
Inmiddels zijn drie dictees gehouden en tijdens de laatste
aflevering werden de aantekeningen van J.C. Visser uit 1972 als
boekje aangeboden aan Cor van der Maas, schrijver van de dictees. Zo
blijft een stukje (Biesbosch) cultuur bewaard voor het nageslacht.
Het boekje is voor
6,50 euro te bestellen bij
shop@historiewerkendam.nl
Reageer op dit artikel
Foto: copyright Leen
Kieboom
|
Biesbosch.nu in
samenwerking met: |
|
De
vereniging werkt aan onderzoek en behoud van historisch
erfgoed en het bevorderen van belangstelling voor
historische onderwerpen.
www.historiewerkendam.nl |
|