Biesbosch.nu

Magazine mei 2011


 

Terug naar inhoudsopgave

Vlindervleugels
Ab H. Baas


Vleugeldetail van de Luzernevlinder. Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).
Vleugeldetail van de Luzernevlinder
Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).
 

 

Vlindercyclus
De vlindercyclus eitje-rups-pop-imago wikkelt zich af volgens een vast tijdschema, doch is voor de verschillende soorten totaal anders. Sommige vlindersoorten hebben een jaarlijkse vliegperiode van enkele weken zoals het Spiegeldikkopje, anderen van 11 maanden zoals de Citroenvlinder. Overwinterd kan worden als eitje zoals bij de Duinparelmoervlinder, als rups zoals bij het Spiegeldikkopje, als pop zoals bij de Aardbeivlinder, of vlinder zoals bij de Citroenvlinder. Afhankelijk van de omstandigheden treden in de cyclusafwikkeling kleine verschillen op.

Vleugels
De structuren en patronen op de vleugels die gegeven worden door de aders en kleuren van de schubben zijn zeer fraai. In tegenstelling tot de dagvlinders zijn de kleuren op de vleugels van de nachtvlinders veelal donker en in bruin/grijstinten om een goede camouflage te bieden tegen de achtergrond zoals boomstammen.

Citroenvlinder. Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).

De vleugel van de Citroenvlinder lijkt op een groen blaadje. Een perfecte camouflage.

 

Om een eventuele belager af te schrikken, zoals een vogel die zich een lekker maaltje wil verschaffen, beschikken veel soorten dag- en nachtvlinders over fel gekleurde ogen en/of plekken op de vleugels.

Deze zijn in rust niet zichtbaar doch komen te voorschijn zodra de vleugels opengeklapt worden. De belager denkt dan een groot beest voor zich te zien en trekt zich terug. Deze signaalkleuren zijn vaak rood hetgeen in de natuur het zelfde betekend als een rood licht voor ons; namelijk gevaar!

De afschrikwekkend 'ogen' van de Kleine vos

Het voortbestaan van vlinders
Vrijwel alle Europese landen worden geconfronteerd met het uitsterven van dagvlindersoorten. Dat uitsterven van soorten doet zich voor door een verkeerd beheer van de kostbare natuur om ons heen. Verzuring van de grond door neerslag vanuit de lucht, overbemesting van de landbouwgronden en verlaging van het grondwaterpeil door overmatig watergebruik, doen ongewenste grassen en andere planten groeien. Deze verdringen planten die essentieel zijn als waardplant, waardoor bepaalde vlinders hun eitjes niet meer kunnen afzetten.

Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).

Rups van de Koninginnenpage

Het gebruik van bestrijdingsmiddelen is ook niet bevorderlijk. Daarnaast zijn door herindeling, uitbreiding en een optimaal gebruik van onze landbouwgronden gecombineerd met een foutief maaibeleid vlinderbiotopen verloren gegaan. Ook het 'schoon' houden van het openbare groen is niet gunstig.


Detail van de vleugel van de Zuidelijke citroenvlinder
Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).

De meeste vlinders steken geen onvriendelijke gebieden over, doch volgen beschutte randen, stroken en tuinen. Zo kunnen ze elkaar ontmoeten en voor nakomelingen zorgen. Met een foutieve maaibeleid 'alles weg', worden ook plekken waar vlinders hun eitjes hebben afgezet vernietigd, met als gevolg het verdwijnen van een populatie. Op het juiste moment in de tijd gefaseerd maaien kan dit euvel op simpele wijze te niet doen.

Terugbrengen van die beschutte vliegwegen van vlinders krijgt nationaal en internationaal aandacht. Een goede maatregel is ook het bij Wet beschermd verklaren, zoals dat bij ons gedaan is in 1991 voor 19 soorten waarvan echter op dat moment reeds enkele uitgestorven waren.
De vlinderdeskundigen vermoeden met de nachtvlinder net zo’n indicator voor de toestand van ons milieu te hebben als met de dagvlinder. Voor de dagvlinder is men zo'n 14 jaar geleden begonnen met een systematisch onderzoek om het verband van de aanwezigheid van vlinders en de toestand van het milieu vast te stellen.

Door het verbeteren van het groene milieu ontstaat tevens een goed klimaat voor andere insectensoorten die ieder op hun manier zorgen voor een goede balans tussen de soorten in de natuurlijke bestrijding van ongewenste insecten en bacteriën. Niet alleen voor de insecten wordt het dan beter, maar ook wij genieten dan weer meer van die natuur met bloemen en vlinders.

Dat ook nachtvlinders prachtige vleugels dragen bewijst deze Lathoe populi.

Wordt vervolgd...


 xLandkaartje. Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).
 

Bijzondere opname van een Landkaartje die zijn eitjes afzet zijn waardplant de Brandnetel.
 Foto Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).
 

©Tekst en foto's Ab H. Baas (Copyrights De Vlinderstichting).
Reageer op dit artikel

Terug naar inhoudsopgave

Niets uit deze pagina mag worden gepubliceerd zonder toestemming van de auteur(s).
Ongevraagd gebruik van andermans beeldmateriaal is strafbaar.
2011 © Biesbosch.nu