Een
Halifax
in het
Biesboschmuseum
Jacques van
der Neut
Bij de
berging van het Britse vliegtuigwrak bij Hank, een
Halifax LV 905 MK III, hebben de bergers
botfragmenten, persoonlijke bezittingen van de
bemanning, veel boordmunitie, alle vier de motoren
en een grote hoeveelheid wrakstukken gevonden.
Een motor en een propeller zijn inmiddels in het
Biesboschmuseum in Werkendam beland en worden voor
de tentoonstelling gereed gemaakt.
Prachtig
stukje techniek
"Het
is een flink ding" zegt Maan van Elzelingen, terwijl
hij het gevaarte omhoog takelt in de kelder van het
Biesboschmuseum. Maan is er vrijwilliger en
techneut. Als hij de motor in de goede positie heeft
gemanoeuvreerd, vertelt Maan wetenswaardigheden
over de cilinders, de krukassen en de zuigers.
Terwijl wij er omheen lopen zegt hij "de motor staat
zoals je ziet op een pallet, maar dat houten ding is
niet bestand tegen het gewicht. De basis van zo’n
pallet wil ik verstevigen.
'Het
gewicht schat ik op ergens tussen de 600 en 800
kilo. Het wordt overigens nog een behoorlijke klus
om hem in de tentoonstelling te krijgen".
Een stukje verderop ligt de enorme propeller.
"Ook
een prachtig stukje techniek" weet Maan. "Hier heb
je de ruimte die gevuld was met olie en zo voor de
smering zorgde" verduidelijkt hij.
Ik kijk in de holte en zie een serie van naadloos in
elkaar vallende tandwielen en lagers.
"De propeller moet ik nog passend maken en dan kan ik
het ding, als de motor in de tentoonstelling staat,
monteren. In verband met de geringe hoogte in de
kelder
kan dat nu nog niet" besluit hij.
Bombardementsoffensief
De
geallieerde luchtmacht was al vanaf 1942 bezig met
hun bombardementsoffensief (‘Thousand Bomber
raids’) op de Duitse steden en industrie. Met
deze reeks aanvallen wilde men de economie
ontwrichten en de Duitse oorlogsindustrie
vernietigen. De bommenwerper stortte in de nacht van
24 op 25 mei 1944 neer in de Oranjepolder bij het
Brabantse Hank (thans deel uitmakend van de gemeente
Werkendam). Het Britse toestel behoorde tot een
armada van 432 vliegtuigen dat spoorwegemplacementen
bij het Duitse Aken moest bombarderen. Op de
terugweg naar Engeland werd de Halifax door een
Duitse nachtjager (type Messerschmitt) neergehaald.
De neergeschoten Halifax was ingedeeld bij het
Bomber-Command, No 4 Group, 78 Squadron (Preston’s
Own). Bij de crash kwamen alle zeven
bemanningsleden om het leven.
