De Riederwaard (zowel het oude als het nieuwe deel) geeft interessant vergelijkingsmateriaal voor andere polders gelegen in de Hollandse delta.
De polder heeft zo ongeveer alles meegemaakt wat je van een polder in het dynamische getijdengebied van het benedenrivierengebied mag verwachten.

Misschien habben polders als de Riederwaard, alblasserwaard, Krimpenerwaard en de voormalige Grote Waard in het 'middengebied' van de delta wel het meest te leiden onder de grillen van de natuur. Regelmatig werden de in dit gebied liggende polders bedreigd door zowel hoge waterstanden vanuit zee en door hoog bovenwater.
De dijken rond de polders moesten dan ook bestand zijn tegen enerzijds langdurige hoge waterstanden door veel water uit de bovenstrooms gelegen rivieren en anderzijds tegen kortstondige en heftige stormvloeden vanuit zee. De watervloed van boven was meestal de meest dramatische omdat als de dijken doorbraken het water langdurig op het land bleef staan. Water van bovenaf stopt pas als er minder bovenwater af komt en dat kon soms lang duren. Stormvloeden vanuit zee duurden meestal korter en bij eb kon men het water sneller terug op de rivier lozen en/of de dijk weer dichten.

De Riederwaard heeft het allemaal meegemaakt. Het is daarom niet verwonderlijk dat de waterhuishouding van deze polder veel aandacht kreeg en er met wisselend succes geprobeerd werd de polder economische veilig en rendabel te krijgen. Bertus Wouda heeft er een prachtig boek over gepubliceerd (volg deze link) waarin de historie van deze polder uitgebreid aan bod komt. Wouda heeft over het hier besproken boek ook de redactie gevoerd.

Een schatkistje uit Reijerwaard is in vele opzichten een bijzonder boek.
Het formaat groter als het gemiddelde boek. Hierdoor kun je, door de scherpe kleurenopnamen van charters en oorkonden, de oude teksten prima lezen.
Het boek begint met een les paleografie oftewel 'oud schrift' waarin alle belangrijke aspecten van het lezen en interpreteren van oude teksten worden behandeld. Hierbij worden ook de technieken en de in de middeleeuwen gebruikt materialen niet vergeten.

Hierna volgen een groot aantal charters en oorkonden uit het rijke archief van het waterschap IJsselmonde elk voorzien van een transcriptie en/of een toelichting op de teksten.
Het maakt dit boek tot een must voor de liefhebber van oude teksten maar zeker ook voor diegene die voor het eerst naar oude teksten kijkt en denkt 'wat zou er staan'?
Voor hen die in het gebied of de aangrenzende gebieden wonen raad ik aan er eens rustig voor te gaan zitten en al lezend en kijkend de informatie op te nemen. De redactie heeft er voor gezorgd dat de beschreven documenten een prachtig overzicht geven over vele beheerszaken waarmee één polder te maken kan hebben.

Detail van een kaart uit het boek met rechts onderin Dordrecht en links Oud-Riederwaard en Ridderkerk. Univ. Bibliotheek Leiden, Collectie Bodel Nijenhuis COLLBN Port 19 N 38.

Tenslotte wil ik nog wijzen op de zegelbijlage waarin 30 zegels van polderbestuurders met hun wapens staan afgebeeld en acht prachtige afbeeldingen van manuscriptkaarten van het beschreven gebied. De omslag van het boek, met één van de mooiste rivierkaarten uit het benedenrivierengebied en uitgegeven in 1615 door Matthijs Janszoon Been van Weena, krijg je er gratis bij.

Henk van de Graaf