Ruimte genoeg voor de rivier
Hannie Visser-Kieboom
'Waterstaatsgeschiedenis
is nooit af”, zo sprak oud-professor Gerard van der Ven onlangs
tijdens een lezing in de Kwinter in de Werkendam. Jarenlang was hij
professor waterstaatsgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam,
recent publiceerde hij een boek over 300 jaar Pannerdensch Kanaal.
Deze kenner van ons rivierengebied was uitgenodigd door de
Historische Verenging Werkendam en De Werken c.a. voor een lezing.
Het was overigens zijn eerste bezoek aan Werkendam.
Tijdens zijn lezing deed hij een aantal opmerkelijke uitspraken. 'Er
wordt steeds geroepen in alle plannen van ‘Ruimte voor de Rivier’
dat we de rivier de ruimte terug moeten geven die in de afgelopen
eeuwen verloren is gegaan. Maar juist in de 19e eeuw
heeft de rivier in de Delta enorm veel ruimte gekregen.
|
Kaart met
altenase overlaat en nieuwe merwede |
De Bergsche Maas is gegraven, evenals
de Nieuwe Merwede. Daarmee zijn de rivieren op orde gebracht. Het
afgraven van de Noordwaard stelt daarbij vergeleken helemaal niets
voor'. Alvorens de Nieuwe Merwede werd gegraven, verstreken vele
jaren. Al in 1820 werd onder leiding van Koning Willem I een rapport
opgesteld met oplossingen. 'Als je het rapport leest, zie je
dezelfde discussies als nu. De beslissing om dijken door te breken
of nieuwe rivieren te graven is altijd het moeilijkste', zo houdt
Van der Ven zijn publiek voor. Het duurde nog zo’n dertig jaar
voordat er een nieuw rapport lag van twintig pagina’s. In 1861 kon
begonnen worden met het graven van de Nieuwe Merwede en het
afsluiten van diverse killen in de Biesbosch.
De
uitvinding van de stoombaggermolens leverde een grote bijdrage aan
dit werk.
Overigens was het graven van de Nieuwe Merwede niet de enige
oplossing die men zag voor het oplossen van de grote
rivier-overstromingen in de 18e en 19e eeuw.
Er zijn bv. ook plannen geweest om in het Land van Heusden en Altena
een overlaat te maken. Daar zijn zelfs nog kaarten van bewaard
gebleven.
Reageer op dit artikel
|
Biesbosch.nu in
samenwerking met: |
|
De
vereniging werkt aan onderzoek en behoud van historisch
erfgoed en het bevorderen van belangstelling voor
historische onderwerpen.
www.historiewerkendam.nl |
|